Powiat
Dąbrowski

Zalipie, położone w naszym powiecie to perełka wśród polskich wsi, gdzie pielęgnowany jest z pokolenia na pokolenie zwyczaj malowania domów i wnętrz mieszkalnych w charakterystyczne ornamenty kwiatowe. To najbardziej kolorowa miejscowość w Polsce, nad której urokami zachwycają się zarówno turyści z Polski, jak i z zagranicy.Spuścizna kulturowa Zalipia została doceniona. „Tradycyjne malarstwo Zalipia i Powiśla Dąbrowskiego”, dzięki staraniom Muzeum Ziemi Tarnowskiej, decyzją Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dniem 8 sierpnia 2024 r. zostało wpisane na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. To pierwszy krok, by w przyszłości ubiegać się o wpisanie na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Sztuka zalipiańska przetrwała dzięki wielkim osobistościom, takim jak Felicja Curyłowa, której zagroda w Zalipiu od 1978 r. udostępniona jest turystom jako oddział Muzeum Ziemi Tarnowskiej. Można tu zobaczyć przeróżne, bogato zdobione przedmioty. Zdecydowanie najliczniejszą grupę stanowią wszelkiego rodzaju malowanki, wycinanki oraz ozdoby z bibuły tj. pająki, rózga weselna, bukiety i wianki pod obrazy. Bielone ściany w domu pokryte są roślinnym ornamentem o stosunkowo dużych płaszczyznach zdobniczych. Polichromię tę wykonała artystka na swój ostatni konkurs w 1973 r. Malowana zagroda jeszcze za życia jej gospodyni (1904-1974) była traktowana jak żywe muzeum i przez lata odwiedzana przez turystów z całego świata. Muzeum to znalazło się na liście „Bezpiecznych przystani dla rowerzystów w Małopolsce”. Obok zagrody Felicji Curyłowej znajduje się dom Stefanii Łączyńskiej. To bogato zdobiona chata z pełnym wyposażeniem jednej z najwybitniejszych malarek w regionie. Stefania Łączyńska była wielokrotną zwyciężczynią "Malowanej Chaty". Jej dom wyróżniał się od innych, nie tylko kolorystyką, ale również ilością ornamentów kwiatowych i przede wszystkim odrębnym stylem. Jej twórczość i prace to charakterystyczne malatury z drobnych i delikatnych kwiatów. Ważnym miejscem w Zalipiu jest Dom Malarek, który od 1977 r. pełni niezwykle ważną rolę jaką, jest ochrona i kultywowanie rodzimych tradycji. Skupia również ludowych artystów. Owocna działalność tej instytucji oraz prowadzone zajęcia warsztatowe wpływają na zainteresowanie malowankami wśród dzieci i młodzieży. Instytucja ta pielęgnuje żywą tradycję stanowiącą o odrębności regionu Powiśla Dąbrowskiego. W miejscu tym można uzyskać rzetelną informację o regionalnych motywach kwiatowych, zwiedzić wystawę poświęconą tradycji malowania, obejrzeć pokonkursową wystawę fotograficzną malowanych zagród i galerię prac artystów z Powiśla. Organizowane są tutaj warsztaty plastyczne, podczas których można poznać tę wspaniałą, zdobniczą technikę malowania. W Domu Malarek można skosztować też „zolipskich pierogów”, będących na Liście Produktów Tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Zachęcamy do odwiedzenia Zalipia!